Ένας Προϋπολογισμός που θα βγάζει νόημα - Κωνσταντίνος Κυρανάκης

Ένας Προϋπολογισμός που θα βγάζει νόημα

Η ομιλία μου στη Βουλή για τον Προϋπολογισμό του 2021

 

Αγαπητοί συνάδελφοι, τι είναι στην πραγματικότητα ο Προϋπολογισμός ενός κράτους;

Eίναι η συμφωνία του κράτους με τους πολίτες. Η συμφωνία των πολιτών με το κράτος ότι τα χρήματα που εισφέρουν οι πρώτοι, θα δαπανώνται από τον δεύτερο για να υπηρετήσουν τις ανάγκες που αδυνατούν να καλύψουν μόνοι τους.

Είναι η συμφωνία ότι οι φόροι που πληρώνουν με κόπο οι πολίτες θα ξοδεύονται για να τους ωφελήσουν, για να κάνουν καλύτερη τη ζωή τους.

Ο προϋπολογισμός είναι στην ουσία ένα χαρτί το οποίο αποδεικνύει ότι αυτά που ξοδεύουν, αυτά που δαπανούν οι Κυβερνήσεις δεν ανήκουν ούτε στους Υπουργούς, ούτε στα κόμματα, ούτε στους πολιτικούς. Ανήκουν μόνο στους ανθρώπους που τα εισφέρουν κάθε χρόνο.

Και διαβάζεται και ανάποδα αυτό το χαρτί. Ακούω συναδέλφους της αντιπολίτευσης να λένε με ευκολία “δώστε περισσότερα εκεί, δώστε περισσότερα αλλού”. Το ίδιο φυσικά ακούμε και από κάποιες κοινωνικές και επαγγελματικές ομάδες.

Η κυβέρνηση πρέπει να δώσει περισσότερα στον κλάδο μας” είναι το σύνθημα που ενώνει τους περισσότερους σε αυτή τη χώρα. Κανείς όμως δεν σκέφτεται ότι για να δώσει περισσότερα η κυβέρνηση στην δική του κοινωνική ομάδα, πρέπει να πάρει περισσότερα από κάποιες άλλες. Η ακόμα χειρότερα, ότι πρέπει να κόψει χρήματα από μια άλλη κοινωνική ομάδα η οποία προφανώς δεν ρωτήθηκε.

Αυτή η νοοτροπία στην χώρα μας πρέπει κάποια στιγμή να τελειώσει και μπορεί να τελειώσει αν μαζί χτίσουμε ένα νέο σύστημα φορολόγησης το οποίο θα δημιουργεί εμπιστοσύνη.

Θα ήθελα λοιπόν κε Πρόεδρε να καταθέσω σήμερα προς το Σώμα και προς το οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης μια πρόταση για τους επόμενους προϋπολογισμούς – προφανώς όχι για τον φετινό-.  Η πρότασή μου είναι απλή.

Ένα μεγάλο κομμάτι των εσόδων του κράτους θα πρέπει να βασίζεται σε καθαρά ανταποδοτικούς φόρους.

Θα πρέπει δηλαδή να μειώσουμε και να καταργήσουμε κάποιους από τους υπάρχοντες φόρους και να αντικατασταθούν από έναν φόρο Δημόσιας υγείας, από έναν φόρο Ασφάλειας, από έναν φόρο Υποδομών, από έναν φόρο Εθνικής Άμυνας.

Έτσι αν για παράδειγμα ένα 5% των εσόδων βασίζεται στον φόρο Παιδείας, τότε θα μας επιτρέπεται 5% των δαπανών του κράτους να πηγαίνει στα σχολεία και στα Πανεπιστήμιά μας. Διότι αυτό θα έχουν πληρώσει οι Έλληνες πολίτες και αυτό θα περιμένουν από εμάς.

Και αν σε έναν τομέα όπως η Εθνική Άμυνα θέλει η Κυβέρνηση να αυξήσει τις δαπάνες ώστε να ισχυροποιηθεί απέναντι σε εχθρικές ενέργειες τότε αυτό θα πρέπει να αντιστοιχεί σε έσοδα τα οποία θα προέρχονται από τον αντίστοιχο φόρο.

Και δεν πιστεύω ότι θα υπάρχει Έλληνας που δεν θα δώσει με χαρά περισσότερα χρήματα αν γνωρίζει ότι θα δοθούν για να στηρίξει τις ένοπλες δυνάμεις σε μια τέτοια περίπτωση που απειλείται η Εθνική Ασφάλεια.

Ή που δεν θα συμφωνήσει να δώσει περισσότερα χρήματα στον φόρο Υγείας, αν γνωρίζει ότι η χώρα χρειάζεται να προσλάβει περισσότερους γιατρούς και νοσηλευτές ή αν θεωρεί ότι πρέπει να αυξηθούν οι μισθοί τους. Διότι από κάπου θα πρέπει να πληρωθούν.

Ή σε αντίθετη περίπτωση δεν θα ζητήσει ο φορολογούμενος να δώσει λιγότερα χρήματα σε υπηρεσίες οι οποίες πλέον θα γίνονται ηλεκτρονικά και θα κοστίζουν πολύ λιγότερο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.

Οι πολίτες θα πληρώνουν για αυτά που έχουν ανάγκη οι ίδιοι, όχι για αυτά που τους επιβάλλει το κράτος.

Θα ήθελα αγαπητοί συνάδελφοι να κάνω μια αισιόδοξη σκέψη, ότι κάποια μέρα θα έρθουμε σε αυτή την αίθουσα και θα συζητάμε για έναν προϋπολογισμό έχοντας προτάσεις από όλα τα κόμματα και τους βουλευτές που δεν θα απαιτούν απλά να δοθούν χρήματα αλλά θα προτείνουν και θα αναδεικνύουν και πού θα βρούμε τα χρήματα, πού θα βρούμε τους πόρους.

Θα ήθελα και οι κοινωνικές ομάδες, φοιτητές, επαγγελματίες, συνταξιούχοι κάθε φορά που ζητούν δικαίως πολλές φορές περισσότερα χρήματα για την δική τους κοινωνική ομάδα να έχουν άποψη για τον τρόπο που θα βρούμε τα λεφτά.

Θα ήθελα ο κάθε πολίτης να μπορεί να κατανοεί ότι ο κρατικός προϋπολογισμός λειτουργεί όπως και το σπίτι του. Για να υπάρχουν έξοδα πρέπει να υπάρχουν και έσοδα.

Σε μια περίοδο που όλα αυτά μπορεί να ακούγονται ως ουτοπικά, o λόγος που καταθέτω αυτή την πρόταση για ένα τέτοιο ανταποδοτικό σύστημα είναι διότι διαπιστώνω με λύπη όλα αυτά τα χρόνια, που ήμουν εκτός αυτής της αίθουσας και τώρα εντός, ότι ελάχιστοι άνθρωποι έχουν την παραμικρή ιδέα, την παραμικρή αντίληψη για το πόσο κοστίζουν οι υπηρεσίες που τους προσφέρονται από το κράτος.

Σε μια ιδιωτική συναλλαγή αυτό ενδεχομένως να είναι πιο εύκολο. Είναι πιο εύκολο. Έχεις αίσθηση του τι πληρώνεις.

Για παράδειγμα αν έχεις 10.000 ευρώ μπορείς να αγοράσεις ένα μεταχειρισμένο αμάξι 5ετίας ή 10ετίας, δεν μπορείς όμως να αγοράσεις μια καινούργια Λαμποργκίνι. Ή για παράδειγμα αν έχεις να διαθέσεις 500 ευρώ για ενοίκιο το μήνα μπορείς να νοικιάσεις ένα μικρό διαμέρισμα στην Νέα Σμύρνη, όχι μια βίλα στο Σούνιο. Τυχαίο το παράδειγμα.

Όμως στις δημόσιες υπηρεσίες, δεν υπάρχει αυτή η αίσθηση. Ακούμε για δωρεάν παροχές χωρίς να έχουμε την παραμικρή αίσθηση για το πόσο κοστίζουν και από που πληρώνονται.

Αυτή είναι λοιπόν η πρότασή μου και προφανώς δεν θεωρώ ότι μπορεί ολόκληρος ο προϋπολογισμός να λειτουργεί έτσι, ούτως η άλλως ένα κράτος δεν έχει έσοδα μόνο από φόρους και ούτε μπορεί να προβλέψει όλες τις δαπάνες τους. Υπάρχουν και έκτακτες καταστάσεις, φυσικά φαινόμενα, σεισμοί, πλημμύρες και προφανώς και έκτακτες δαπάνες που αντιστοιχούν σε αυτές για να μην υπάρχει κανένας συμπολίτης μας σε θέση αδυναμίας.

Μπορούμε όμως όλοι να συμφωνήσουμε σε αυτή την αίθουσα, μαζί με τους πολίτες που μας έστειλαν μέσα στο Κοινοβούλιο σε 5 βασικά πράγματα.

Το πολιτικό σύστημα οφείλει να εξηγήσει με καθαρότητα και διαφάνεια, να δείχνει ότι κάθε ευρώ που εισέρχεται από τους φόρους των Ελλήνων πολιτών, το δαπανά με σεβασμό, για τις δικές τους ανάγκες.

Να ξέρουν οι Έλληνες τι πληρώνουν για να μπορούν να το αξιολογούν.

Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να κερδίσουμε ξανά την εμπιστοσύνη τους.

Ας μην έχουμε καμία ψευδαίσθηση ότι υπάρχει κανονικός άνθρωπος εκεί έξω που παρακολουθεί κοινοβουλευτική συζήτηση για τον προϋπολογισμό και μπορεί να αποκτήσει σαφή εικόνα που πήγαν τα χρήματά του φέτος ή που θα πάνε του χρόνου, με τον τρόπο που διεξάγουμε την συζήτηση εδώ κάθε χρόνο. Φυσικά και εγώ δεν έχω καμία ψευδαίσθηση ότι κάτι τέτοιο μπορεί να αλλάξει σε μια μέρα.

Καλώ όμως το οικονομικό επιτελείο, τον κύριο Σκυλακάκη που είναι εδώ παρών, να εξετάσει αυτή την πρόταση για τον προϋπολογισμό του 2022 και μέχρι τότε έχοντας εμπιστοσύνη στις ικανότητες της Κυβέρνησης να επαναφέρει την χώρα σε τροχιά ανάπτυξης, υπερψηφίζω τον Προϋπολογισμό του 2021.

Ευχαριστώ πολύ.